زمان تقریبی مطالعه: 5 دقیقه
 

افتراهای جنیان (قرآن)





از شیوه‌های فریب کارانه جنیان، افترا و دروغ پردازی آنها بود که مورد اعتراض جنیان مؤمن قرار گرفت.


۱ - افتراهای جنیان




۱.۱ - شیوه فریب کاری


افترا و دروغ پردازی، از شیوه‌های فریب کارانه جنیان بود.
وکذلک جعلنا لکل نبی عدوا شیـطین الانس والجن یوحی بعضهم الی بعض زخرف القول غرورا ولو شاء ربک ما فعلوه فذرهم وما یفترون. «اینچنین در برابر هر پیامبری، دشمنی از شیاطین انس و جن قرار دادیم آنها بطور سری (و درگوشی) سخنان فریبنده و بی اساس (برای اغفال مردم) به یکدیگر می‌ گفتند و اگر پروردگارت می‌ خواست، چنین نمی‌ کردند (و می‌ توانست جلو آنها را بگیرد ولی اجبار سودی ندارد.) بنا بر این، آنها و تهمتهایشان را به حال خود واگذار.»

۱.۱.۱ - معنی شیطان


شیاطین جمع شیطان معنی وسیعی دارد و به معنی هر موجود سرکش و طغیانگر و موذی است، و لذا در قرآن به انسانهای پست و خبیث و طغیانگر نیز کلمه "شیطان" اطلاق شده است، همانطور که در آیه فوق کلمه شیطان هم به شیطانهای انسانی و هم به شیطانهای غیر انسانی که از نظر ما پنهانند اطلاق شده، اما "ابلیس" اسم خاص برای شیطانی است که در برابر آدم ع قرار گرفت و در حقیقت رئیس همه شیاطین است!: بنا بر این شیطان اسم جنس و ابلیس اسم خاص (علم) است.

۱.۱.۲ - وسوسه ‌های شیطانی


در این آیه توضیح داده می‌شود که وجود اینگونه دشمنان سرسخت و لجوج در برابر پیامبر اسلام ص که در آیات قبل به آن اشاره شد، منحصر به او نبوده، بلکه" در برابر تمام پیامبران دشمنانی از شیاطین جن و انس وجود داشته‌اند" (و کذلک جعلنا لکل نبی عدوا شیاطین الانس و الجن).
و کار آنها این بوده که" سخنان فریبنده‌ای برای اغفال یکدیگر به طور اسرار آمیز و احیانا در گوشی به هم می‌گفتند" (یوحی بعضهم الی بعض زخرف القول غرورا).

۱.۲ - افترا به خدا


سفیهان جن با شریک و همسر و فرزند قائل شدن برای به خدا، به خداوند افترا می‌زدند.
قل اوحی الی انه استمع نفر من الجن فقالوا انا سمعنا قرءانـا عجبـا• یهدی الی الرشد فـامنا به ولن نشرک بربنا احدا• وانه تعــلی جد ربنا ما اتخذ صـحبة ولا ولدا• وانه کان یقول سفیهنا علی الله شططـا• وانا ظننا ان لن تقول الانس والجن علی الله کذبـا. «بگو: به من وحی شده است که جمعی از جن به سخنانم گوش فرا داده ‌اند، سپس گفته ‌اند: «ما قرآن عجیبی شنیده ایم... • که به راه راست هدایت می‌ کند، پس ما به آن ایمان آورده ‌ایم و هرگز کسی را شریک پروردگارمان قرار نمی‌ دهیم! • و اینکه بلند است مقام با عظمت پروردگار ما، و او هرگز برای خود همسر و فرزندی انتخاب نکرده است! • و اینکه سفیه ما (ابلیس) درباره خداوند سخنان ناروا می‌ گفت! • و اینکه ما گمان می‌ کردیم که انس و جن هرگز بر خدا دروغ نمی‌ بندند!»

۱.۲.۱ - شریک برای خدا


قابل توجه اینکه گویندگان جن در اینجا مخصوصا روی این مطلب تکیه می‌ کنند که خداوند همسر و فرزندی ندارد، و این تعبیر احتمالا اشاره به نفی خرافه‌ای است که در میان عرب وجود داشت، می‌ گفتند: ملائکه دختران خدا هستند از همسری از جن که خداوند برای خود برگزیده! همین معنی به عنوان یک احتمال در تفسیر آیه ۱۵۸ سوره صافات نیز آمده است و جعلوا بینه و بین الجنة نسبا: " آنها میان خداوند و جن خویشاوندی قائل شدند".

۱.۳ - اعتراض جن ها


افترای عده‌ای از جنیان به خداوند، مورد اعتراض جن‌های مؤمن بود.
قل اوحی الی انه استمع نفر من الجن فقالوا انا سمعنا قرءانـا عجبـا• یهدی الی الرشد فـامنا به ولن نشرک بربنا احدا• وانه تعــلی جد ربنا ما اتخذ صـحبة ولا ولدا• وانه کان یقول سفیهنا علی الله شططـا• وانا ظننا ان لن تقول الانس والجن علی الله کذبـا. «بگو: به من وحی شده است که جمعی از جن به سخنانم گوش فرا داده ‌اند، سپس گفته ‌اند: «ما قرآن عجیبی شنیده ایم... • که به راه راست هدایت می‌ کند، پس ما به آن ایمان آورده ‌ایم و هرگز کسی را شریک پروردگارمان قرار نمی‌ دهیم! • و اینکه بلند است مقام با عظمت پروردگار ما، و او هرگز برای خود همسر و فرزندی انتخاب نکرده است! • و اینکه سفیه ما (ابلیس) درباره خداوند سخنان ناروا می‌ گفت! • و اینکه ما گمان می‌ کردیم که انس و جن هرگز بر خدا دروغ نمی‌ بندند!»

۱.۴ - اجتناب از افترا


اجتناب از افتراهای جنیان لازم است.
وکذلک جعلنا لکل نبی عدوا شیـطین الانس والجن یوحی بعضهم الی بعض زخرف القول غرورا ولو شاء ربک ما فعلوه فذرهم وما یفترون. «اینچنین در برابر هر پیامبری، دشمنی از شیاطین انس و جن قرار دادیم آنها بطور سری (و درگوشی) سخنان فریبنده و بی اساس (برای اغفال مردم) به یکدیگر می‌ گفتند و اگر پروردگارت می‌ خواست، چنین نمی‌ کردند (و می‌ توانست جلو آنها را بگیرد ولی اجبار سودی ندارد.) بنا بر این، آنها و تهمتهایشان را به حال خود واگذار.»

۲ - پانویس


 
۱. انعام/سوره۶، آیه۱۱۲.    
۲. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۵، ص۴۰۷.    
۳. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۵، ص۴۰۶.    
۴. جن/سوره۷۲، آیه۱ - ۵.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۵، ص۱۰۵.    
۶. جن/سوره۷۲، آیه۱ - ۵.    
۷. انعام/سوره۶، آیه۱۱۲.    


۳ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۹، ص۵۳۴، برگرفته از مقاله «افتراهای جنیان».    


رده‌های این صفحه : تهمت | جنیان | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.